Αναμνήσεις - Καζάκης Χαράλαμπος

     Ονομάζομαι Καζάκης Χαράλαμπος. Γεννήθηκα στο Καρά-Μπέη το 1923, έτσι λέγανε τότε την περιοχή, όπου ήρθαν πρόσφυγες οι γονείς μου στα τέλη του 1922. Λίγα χρόνια αργότερα το χωριό ονομάστηκε Νέα Καρυά. Ήμουν από τους πρώτους που γεννήθηκα στη «νέα» μας πατρίδα.

Οι γονείς μου ήταν από την Ανατολική Θράκη. Ο πατέρας μου από την Κεσσάνη και η  μητέρα μου από το Τογάνκιοϊ.

Στο σχολείο πήγα σε ηλικία 7 χρονών, το 1930. Τότε δεν είχε χτιστεί ακόμη το κανονικό σχολείο. Κάναμε μάθημα σε ένα διώροφο τουρκικό σπίτι, απ'  ότι  θυμάμαι, ήταν πέτρινο και είχε δύο εισόδους με σκαλιά. Το σπίτι αυτό το ανακαίνισαν οι πρόσφυγες και  λειτουργούσε ως σχολείο για αρκετά χρόνια. Το πρώτο αυτό σχολείο βρίσκονταν στο μαχαλά των Καραμπιωτών.

Ντουρντουβάκι το 1943

Στην Α΄ και στη Β΄ τάξη είχα δασκάλα  την κυρία Τερψιθέα. Ήμουν στην πρώτη τάξη, όταν μας πήρε η δασκάλα και μας πήγε να δούμε το καινούριο σχολείο που χτίζονταν. Ήταν τότε στα θεμέλια, πέτρινα με μεγάλες σιδερένιες βέργες. Το σχολείο είχε αρχίσει να χτίζεται το 1929 και τις Κυριακές οι κάτοικοι εθελοντικά πήγαιναν με τα κάρα τους στην Πετροπηγή και φόρτωναν  πέτρες και τις κουβαλούσαν εδώ στο χωριό. Το καινούριο σχολείο τελείωσε το 1932. Μαθητής της Γ΄ τάξης θυμάμαι που κουβαλούσαμε θρανία από το παλιό σχολείο και τα μεταφέραμε στο νέο. Τα θρανία ήταν μεγάλα και καθόμασταν 6 παιδιά μαζί.

Το καινούριο σχολείο ήταν πολύ όμορφο. Τα θεμέλια και το υπόγειο ήταν πέτρινα, το υπόλοιπο με τούβλα. Τα παράθυρα μεγάλα.  Η είσοδός του ήταν από την ανατολική πλευρά.  Ανέβαινες λίγα σκαλιά και έμπαινες μέσα. Στη βόρεια πλευρό υπήρχε ένας μεγάλος διάδρομος και στο βάθος  ήταν το γραφείο των δασκάλων. Στη νότια πλευρά υπήρχαν τρεις συνεχόμενες μεγάλες αίθουσες. Οι δύο πρώτες χωρίζονταν με μεγάλες πτυσσόμενες  πόρτες, οι οποίες άνοιγαν για τις  διάφορες γιορτές. Το πάτωμα και η οροφή ήταν από όμορφο ξύλο και η στέγη του με κεραμίδια. Ήταν ένα πραγματικό κόσμημα για το χωριό.

Στη Γ΄ τάξη είχα δάσκαλο τον κύριο Χριστόφορο, μετέπειτα σύζυγο της κυρίας Τερψιθέας. Στις τρεις τελευταίες τάξεις είχα τον κύριο Σπανό Δημήτριο, που κατάγονταν από τους Φούρνους της Ικαρίας,  έναν εκπληκτικό δάσκαλο και καταπληκτικό άνθρωπο. Την εποχή εκείνη είχα την ατυχία να ορφανέψω από τον πατέρα μου και ο κύριος Σπανός μου στάθηκε σαν πατέρας. Θυμάμαι που έλεγε στη μητέρα μου να μη με αδικήσει και να με στείλει στο γυμνάσιο.  Γυμνάσιο τότε είχε στην Καβάλα. Ήταν αδύνατον κάποιος που δεν είχε οικονομική άνεση να συνεχίσει τα γράμματα. Ο δάσκαλός μου όταν τελείωσα το δημοτικό έφυγε για την πατρίδα του. Τον θυμάμαι πάντα και νοσταλγία και αγάπη.

Χρόνια αργότερα μου έστειλε ένα βιβλίο που είχε γράψει  για τη "Συμβολή των Ψαρών το 1821". Το φυλούσα στη βιβλιοθήκη του σπιτιού μου ως πολύτιμο αγαθό. Με την ευκαιρία αυτή το χαρίζω στη βιβλιοθήκη του σημερινού  δημοτικού σχολείου για να τιμήσω τη μνήμη αυτού του σπουδαίου ανθρώπου.

Θυμάμαι ότι ήταν δύσκολα και φτωχικά τα χρόνια. Δεν είχαμε βιβλία και τετράδια, αλλά την πλάκα και το κοντύλι. Οι άνθρωποι εργάζονταν σκληρά για να ξεπεράσουν τα προβλήματα. Πέρασαν πολλά, είχαν όμως μια φλόγα που τους  έκανε να δημιουργήσουν και να προκόψουν οι ίδιοι και οι οικογένειες τους.

Να 'ναι καλά οι δάσκαλοι και οι μαθητές του σημερινού σχολείου που με κάλεσαν να τους πω όλα αυτά και με ταξίδεψαν 80 περίπου χρόνια πίσω, όταν ήμουν κι εγώ παιδί...

Καζάκης Χαράλαμπος